Ev işçileri:

Yeni meclis ve hükümetten talepleri

• Ev işçileri, yeni kurulacak hükümetten ve yeni meclisten, ev işçilerinin sosyal güvenlik şemsiyesi altına alınmasını istiyor

Ev İşçileri Dayanışma Sendikası (Evid-Sen) dün (15 Haziran) kuruluşlarının yıldönümlerinde gerçekleştirdikleri çalıştayda taleplerini çıkardı. Yeni kurulacak hükümetin iş başına geldikleri zaman kendilerini görmezden gelmesini istemediklerini belirten ev işçileri, “Çalıştayımız emeği yok sayılarak görmezden gelinen, insanca çalışma haklarından uzak, geleceksiz ve güvencesiz bir yaşama terk edilen ev işçilerinin sorunlarını yeniden tartışmaya açarak, ilgili iş kanununun yeniden düzenlenmesinde ön açıcı olmayı amaçlamaktadır” diyor.

Ev İşçileri Dayanışma Sendikası, ev işçilerinin durumunu şöyle özetledi:

1. Türkiye’de ev işçilerinin sayısının yaklaşık 500 bin ile 1 milyon arasında olduğu tahmin ediliyor. Ev hizmetlerinde çalışanların neredeyse tamamı kayıtsız, güvencesiz çalıştırılmaktadır.
2. 4857 Sayılı İş Kanunu ev hizmetlerinde çalışanları kapsam dışında bırakmaktadır. Bu çerçevede ev işçilerinin yaşadığı sorunların çözümüne yasal olarak gereken karşılık verilememektedir. Ev hizmetlerini yasa kapsamı dışında tutan (4857/4 (e)) İstisna Hükmü ayrımcılık getirmekte, ev işçilerini işçi haklarından yoksun bırakmaktadır.
3. Konut dokunulmazlığı gerekçe yapılarak ev işçileri İş Yasası, İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası kapsamı dışına atılmaktadır.
4. Çalışanlar yasalarda “sigortalı çalışan” olarak tanımlanırken, ev işçileri  “ücretli ve sürekli çalışanlar” olarak tarif edilmektedir. Bu anayasanın eşitlik ilkesine de uymamaktadır. Çifte standarttır, ayrımcılıktır.
5. Ev işçileri yatılı çalıştıkları zamanlarda hak ihlalleri 24 saate yayılmaktadır. Ev işçileri yasal sürelerini aşacak şekilde uzun süre çalıştırılmaktadır. Denetimsizlik ve haklardan yoksunluk nedeniyle çalışanlar  taciz, mobbing, şiddet gibi risklerin yanı sıra;  zorla çalıştırma, özgürlüklerin kısıtlanması, zalimane muamele  gibi zorbalıklarla da karşı karşıya kalabilmektedirler.
6. Ev işçilerinin iş tanım ve mesleki standardı yoktur. Ayrıca ev hizmetlerinde çalışanlar hafife alınmakta, küçümsenmekte, hor görülmekte, onur kırıcı muameleyle yüz yüze gelmektedir.
7. Cinsiyetçi iş bölümü sürdürülmekte, ev içi emeğin ücretli ya da ücretsiz kadın emeği üstünden karşılanması yoluyla toplumsal sorumluluğun üstünden atlamak tercih edilmektedir. Kadın emeğini değersiz, önemsiz göstermek, ev işlerini hafife almak, görünmez kılmak ev işçilerine zarar vermektedir. Ataerkil mirastan faydalanarak kadın emeğini görünmez kılan bu strateji, erkek egemen kapitalist sistem için önemli bir avantaj sağlamaktadır.
8. Ev işçilerinin, ev işyerlerinde yaşadıkları cinsel şiddete karşı yeterli hukuki koruma yoktur.
9. Ev işçilerinin ücretleri de değişkendir ve asgari ücretin altında çalıştırılabilmektedirler.

Sendika, taleplerini de şöyle sıraladı:

1. Ev işçileri sosyal güvenlik şemsiyesi altına alınmalı. Ev işçilerinin sigorta primi için teşvik verilmelidir.
2. Hakların kullanılabilir, ulaşılabilir olması önemlidir. Çok basit uygulanabilen sigortalılık getirilmeli, örneğin e-devlet şifresi ile sorun çözülebilmelidir.
3. Gündelikçi ev işçilerinin sigortalanması için hizmet çeki sistemi getirilmelidir.
4. Ücretli, ücretsiz tüm ev işçilerine yıpranma payı ve erken emeklilik getirilmelidir.
5. Özel istihdam büroları ve kiralık işçi büroları kapatılmalıdır. Modern köle ticaretine son verilmelidir. Bunun yerine kamuya bağlı SGK denetiminde ev işçileri işe yönlendirilmelidir.
6. Ev işçileri çalışanların kullandığı bütün hakları kullanabilmelidir. Bu haklar uygulanabilir ve erişilebilir olmalıdır.
7. Evde yaşlı ve engelli yakınına bakan kişiler, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’ndan net asgari ücret yardımı almaktadırlar. Bu bir yardım değil, haktır. Bu işçilerin sigortaları yapılmalı ve sosyal hakları da verilmelidir.
8. Göçmen ev işçileri ile Türkiyeli ev işçileri aynı şartlarda çalışmalı, ayrım yapılmamalıdır.