Yoksulluk Artarken Yaşam Kaliteside daha da düştü

Savaşa yapılan yatırımlar nedeniyle Türkiye’de ekonomik kriz giderek büyürken halkın içinde bulunduğu yoksulluk da artıyor. TÜİK, 2014 yılı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’nı açıkladı. TÜİK verilerine göre, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre, en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay, geçen seneye göre 0,7 puan azalarak yüzde 45,9 olurken, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun payı 0,1 puan artarak yüzde 6,2 oldu. Toplumun en zengin yüzde 20’sinin gelirinin en yoksul yüzde 20’sinin gelirine oranı şeklinde hesaplanan P80/P20 oranı 7,7’den 7,4’e geriledi. Gelir dağılımı eşitsizliği ölçütlerinden olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımında eşitliği, 1’e yaklaştıkça gelir dağılımında bozulmayı ifade ettiği TÜİK verilerinde 2014 yılı sonuçlarına göre Gini katsayısı bir önceki yıla göre 0,009 puan düşüş ile 0,391 olarak tahmin edildi.

Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine göre sıralı yüzde 20’lik gruplar, 2013-2014 ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 14 bin 553 TL oldu. Türkiye’de ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri bir önceki yıla göre yüzde 9,8 artarak, 13 bin 250 TL’den 14 bin 553 TL’ye yükseldi. Toplam gelirden en yüksek payı yüzde 49,1 ile maaş-ücret gelirleri aldı.

Toplam gelir içinde en yüksek pay, yüzde 49,1 ile maaş-ücret gelirine ait iken, ikinci sırada yüzde 20,1 ile sosyal transferler, üçüncü sırada ise yüzde 18,5 ile müteşebbis gelirleri yer aldı. Sosyal transferlerin yüzde 93’ünü emekli ve dul-yetim aylıkları, müteşebbis gelirlerin ise yüzde 71,1’ini tarım-dışı gelirler oluşturdu. Nüfusun yüzde 15’i yoksulluk sınırının altında kaldı. Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre, yoksulluk oranı bir önceki yıla göre değişmeyerek yüzde 15 olarak gerçekleşti.

Okuryazar olmayanların yüzde 27,7’si, üniversite mezunlarının ise yüzde 1,3’ünün yoksul olduğu belirtildi. Bir okul bitirmeyenlerin yüzde 25,1’i yoksul iken, bu oran lise altı mezunlarda yüzde 12,5, lise ve dengi mezunlarda ise yüzde 5,7 oldu. Yükseköğretim mezunları yüzde 1,3 ile yoksulluk oranının en düşük gözlendiği grup oldu. Sürekli yoksulluk oranı yüzde 15,1 oldu. Dört yıllık panel veri kullanılarak hesaplanan “sürekli yoksulluk” oranı, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ına göre son yılda yoksul olan ve aynı zamanda önceki üç yıldan en az ikisinde de yoksul olan fertleri kapsıyor.

Yoksulluk barınma koşullarına da yansıyor

Buna göre, 2014 yılında sürekli yoksulluk oranı yüzde 15,1 olarak hesaplandı. Ekonomik nedenlere bağlı yaşam koşullarında iyileşme oldu. Yaşam koşullarına ilişkin göstergelerde bir önceki yıla göre iyileşme gözlendi. 2014 yılı sonuçlarına göre; nüfusun; yüzde 37,2’si konutunda “sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi vb. sorunlar yaşarken, yüzde 38,7’si “izolasyondan dolayı ısınma sorunu” yaşadı.