Ortadoğu Uzmanları, Suriye Demokratik Güçleri İle Şam Yönetiminin Anlaşmasını Değerlendirdi

►  PYD ve Suriye arasındaki 5 maddelik anlaşma

Ortadoğu uzmanlarından Musa Özuğurlu, Doç. Dr. Hakan Güneş Mezopotamya Ajansı'na değerlendirdi.

 Ortadoğu Uzmanı Musa Özuğurlu, QSD'nin Suriye hükümetiyle anlaşmasın Türkiye'nin şu ana kadar yürüttüğü politikaların başarılı olmadığının göstergesi olduğunu ifade etti. Doç. Dr. Hakan Güneş ise Erdoğan'ın “biz gireceğiz” açıklamasının çok riskli bir hareket olduğuna dikkat çekti.

Türkiye’nin Kuzey ve Doğu Suriye’ye yönelik saldırı devam ederken, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile Suriye Hükümeti arasında dün sınır güvenliğine ilişkin anlaşma imzaladı. Bu kapsamda rejim askerleri, Girê Spî'nin Eyn İsa ilçesinden geçerek uluslararası M4 Karayoluna konuşlandı. Bölgeyi yakından takip eden Ortadoğu uzmanları yaşanan yeni gelişmeleri Mezopotamya Ajansı'na (MA) değerlendirdi.

'SAHAYA NASIL YANSIYACAĞINA BAKMAK LAZIM'

Demokratik Suriye Güçleri'nin (QSD) Suriye Hükümeti ile anlamasının Kürtler açısından ideal olmadığını belirten Ortadoğu Uzmanı Musa Özuğurlu, ancak şartların bunu doğurduğunu söyledi. “Bu önceden ön görülebilir miydi?” diye soran Özuğurlu, “Elbette ihtimal dahilindeydi. ABD’nin bir şekilde böyle bir tavır gösterebileceği düşük de olsa bir ihtimaldi. Artık bundan sonra bunun tartışılması ne kadar anlamlıdır. Onu bilemiyorum. O ayrı bir tartışma konusu. Çünkü gelinen noktada iki tarafın hangi çerçevede anlaştığı ve dolayısıyla bunun saha pratiğine nasıl yansıyacağına bakmak lazım” dedi.

‘KAZANIMLAR KONUSU GÜNDEME GELİYOR’

Kürtlerin daha önce elde ettikleri bir takım kazanımları olduğunu dile getiren Özuğurlu şunları söyledi: “Bu kazanımların korunup korunmayacağı sorusu gündeme geliyor. Zannediyorum bu da bir pazarlık konusu. Ama bu konuyla ilgili olarak ikili arasında nasıl bir görüşme yapıldı. Bu konular gündeme geldi mi? Eğer geldiyse nasıl bir tepki oluştu? Gündeme gelmediyse bu bir süre daha ertelendi mi? Bundan sonra mı ele alınacak? Ya da hiç ele alınmayacak mı? Onu zaman içerisinde göreceğiz. Bütün bunlardan sonra zannediyorum asıl ondan sonra bölgedeki dengeleri tam olarak anlayabileceğiz.”

‘TÜRKİYE’NİN HİÇ BEKLEMEDİĞİ BİR GELİŞME’

İki tarafında her anlamda mutabık kalmışsa ya da mutabık kalmaya niyetlerini ortaya koymuşsa Türkiye için sürecin bundan sonra daha zor olacağının altını çizen Özuğurlu “Sonuç itibariyle orası bir egemen ülke toprağı. Şuana kadar Suriye yönetiminin Türkiye’ye tepki gösterdiğini biliyoruz. Bundan sonra muhtemelen Rusya’nın da meseleye müdahil olmasını isteyecek. Çünkü Rusya’nın Türkiye’ye tanımakta olduğu bir imaj var. Müdahil olmasını isteyerek Türkiye’nin ya da desteklediği bir takım birliklerin oradan çıkmasını isteyeceklerdir. Ama bu ne derece mümkün olacak. Sıcak bir çatışma gerekir mi? Gerekmez mi? Gerektirebilir mi? Bu sorular karşımızda duruyor. Böyle bir şey meydana gelir mi? Bunu şuanda kestirmek mümkün değil. Fakat ne olursa olsun Türkiye’nin hiç beklemediği bir gelişme. Bakalım bundan sonra sahada, örneğin Minbic gibi yerlerde neler olacak. Nasıl karşılaşmalar olacak. Bunlar herhangi bir şekilde büyüyecek mi? Çünkü niteliği değiştiriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın söylediği şey var. Bir tarafta şimdi bir örgütle bir temas söz konusuydu. Bundan sonra anlaşma dahilinde her yerde Suriye bayrağını göreceğiz. Dolayısıyla artık herhangi bir karşılaşma iki devlet arasında olacak” diye konuştu.

‘YENİ DENGELERİ ORTAYA ÇIKARACAK’

Rusya’nın tarafsız kalıp kalmayacağı noktasına da değinen Özuğurlu “Rusya müdahale edip Suriye ordusunu belli yerlerde sınırlandırır mı? veya Suriye ordusu Rusya’nın bu sınırlandırmasını kabul edecek bir yerden durur mu? Bütün bunları zaman içerisinde göreceğiz. Bütün gelişmeler ne şekilde ilerleme olacağına bağlı. Ama özet olarak şuan da Türkiye’nin beklemediği bir gelişme olduğunu söyleyebiliriz. Bu da yeni bir takım dengeleri ortaya çıkartacaktır. Türkiye açısından şuana kadar yürüttüğü politikanın çokta başarılı olmadığı anlamına geliyor” diye ifade etti.

‘ÖNGÖRÜLMEYEN ÇATIŞMALARA KAPI ARALAYABİLİR’

İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakan Güneş ise Suriye Ordusu'nun Kobanê’yi kontrolü altına almasında Türkiye’nin bunu fazla sorun etmeyeceğini ve bunun tahmin edilen bir durum olduğunu söyledi. Türkiye ordusu ya da Türkiye’nin desteklediği milislerin Kobanê’ye girme ve orayı alma konusunda ısrarlı olmaları durumunda Rusya ile Suriye ve Türkiye arasında ilişkilerin ciddi bir şekilde gerilmesine neden olacağını vurgulayan Güneş, “Hatta eğer bu devam ederse öngörülemeyen bazı çatışmalara kapı aralayabilir” dedi.

‘TÜRKİYE’NİN BAŞKA BİR AMACI OLDUĞU ANLAŞILIR’

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Münbic'e gireceğiz” açıklamasını da değerlendiren Güneş, Türkiye’nin oraya girmesi durumunda çatışma olacağını belirtti. Erdoğan'ın “biz gireceğiz” açıklamasının çok riskli bir hareket olduğunu ifade eden Güneş, “Ben böyle bir şey olacağına ihtimal vermiyorum. Ama bu konuda yapacağım tek yorum şu olur; Türkiye'nin İdlib'ten başlayan Afrin ve Azez'den devam eden Haseke'ye uzanacak bir hattı kontrol etmeye çalıştı.  Burada Suriye ordusu Kobanê’ye girerse bunun o sürekliliği kesilecek. Eğer Suriye ordusu Kobanê’ye hareket ettiyse Türkiye bunun karşısında oraya daha önce girmeye çalışacaksa bu Türkiye ve Suriye arasındaki ilişkilerin çok gerginleşmesi anlamına gelir. İkincisi Türkiye’nin sadece PYD’nin bertaraf edilmesiyle sınırlı olmadığı Suriye topraklarının geneli hakkında ve Suriye’deki rejim değişikliği konusunda da bir plan içerisinde olduğunu gösterir. Ama bütün bunları ‘eğer’ içinde kullanıyorum. Bütün bu yorumları erken buluyorum” diye belirtti.