Bir PKK hedefi olarak Kürdistan’dan nasıl ayrıldım..

Frederike  Geerdink

“İlk ölen o olacak” dedi M. Gruptaki başka bir adamı, İ.’yi işaret etti.

Yüksekova’ya yakın bir vadide, canlı kalkanların kaldığı çadırın önündeki iri bir kayanın üzerinde oturuyorduk. Neyi kastettiğini bilemediğim için M. bana meseleyi anlattı.

Canlı kalkan grubundaki insanlar, Yüksekova’ya yakın bir köyün mahalle meclisi üyeleri ve barış anneleriydi. Grup, vadiye girmeden önce bir toplantı yapmış. Askerin kampa müdahalesi halinde en önde kimin duracağına ve olası bir saldırı durumunda ilk kurşunu kimin göğüsleyeceğine dair bir karar alınmış toplantıda. Birçoğu gönüllü olmuş fakat İ.’yi seçmişler aralarından. “Onun çocukları artık yaşını başını aldı, babaları olmadan da yaşayabilirler” dedi M.

‘Takdir-i ilahi’

Onun hakkında konuştuğumuzu duyunca İ. yanımıza geldi. “Sen seçilmişsin” dedim. “Korkmuyor musun hiç?”

İ., dindar bir adammış, şöyle yanıt verdi soruma:“Biliyorsun, hayatta iki gün vardır. Biri doğduğun, diğeri de öldüğün gün. Bizim bu günleri seçme şansımız yok. Eğer benim vadem burda, şimdi dolacaksa yapacak bir şey yok. Takdir-i ilahi.”

Bir başka zafer

32 kişilik bu canlı kalkan grubuna ne kadar saygı duysam az. Onlar, herkesin iyiliği için, Türkiye’ye barışın gelmesi için hayatlarını feda etmeye hazır. Bu insanlar, o dağlarda ve vadilerde, devlet güçleriyle PKK arasında yaşanan çatışmalarda, herhangi bir insanın (PKK’lı veya asker diye ayırmadan) yaşamının kaybına, orada bulunarak engel olabilmeyi bir zafer olarak görüyor.

Bu zaferi  somutlaştırmak çok zor. Nihayetinde orada bulunduğum ve grubun haberini yaptığım üç gün boyunca, ölen insanların sayısı eğer o grup orada olmasaydı daha mı az olurdu, bunu söylemek mümkün değil.

Bununla birlikte, herhangi bir ölümün yaşanmasına doğrudan engel olmamış olsalar bile, canlı kalkan grubunun Türkiye’de barışa katkısı çok büyük. Çünkü onlar gerçekten, sadece PKK’lilerin değil tek bir insanın bile bu çatışmalar yüzünden ölmesini istemiyor.

‘Biz orada olsaydık o askerler ölmeyecekti’

Nereden mi biliyorum? Biliyorum çünkü onlarla üç gün boyunca birlikteydim ve üç gecemi de aralardındaki kadınlarla aynı demir parmaklıklar arkasında geçirdim….

Gözaltına alınmamızın ikinci sabahıydı. Gardiyan bizi uyandırdı ve PKK’nin civarda 15 askeri öldürdüğünü söyledi. Daha sonra kadınlardan biri hücresinde ağlamaya başladı. “Niye ağlıyorsun?”diye sordum. Dedi ki, “Eğer biz şu an orada olmuş olsaydık o askerler ölmeyecekti.”

O gün anladım, durum devlet için aslında daha da siyah beyaz bir hal almıştı. Bir bodrum katındaki hücrelerimizden, oradaki küçük dünyalarımızdan daha net görülüyordu.

O gün bize karşı davranışları pek dostça değildi. Gardiyana nedenini  sorduğumda bana, “Olaylar yüzünden” dedi. Başka bir deyimle; 15 askerin ölümünde, canlı kalkan grubunun ve benim de doğrudan payım olduğunu düşünüyorlardı.

Sonrasında bize yöneltilen suçlamadaki ‘askeri operasyona engel olmak’ ifadeside bunu destekler nitelikteydi. Devletin siyah beyaz algısı ve ‘Ya bizdensin ya PKK’li’ yaklaşımı neticesinde canlı kalkan grubu da bir taraf haline getirildi.  Çünkü bu bakış açısı, insan hayatına (kimliğinden, tarafından bağımsız olarak) değer veren birilerinin var olabileceğine dahi ihtimal vermiyor.

O gün, canlı kalkan grubuyla birlikte, savcının gözaltına alınmamızla ilgili kararını adliyede beklerken, grubun üyelerinden bir kadın beni köyüne davet etti. “Bizi bırakırlarsa seni evimde misafir edeyim. Sıcak bir duş alırsın sonra güzel bir yemek yeriz. Ben sana güzel bir yatak da hazırlarım” dedi. Davetini kabul ettim. Serbest bırakılmıştık, birbirimize sarıldık ve bu onlarla son görüşmemiz oldu…

Araçtaki hedef!

Onlar evlerine dönerken, devlet beni Yabancılar Polis Şubesi’ne götürdü. Bu, beni sınırdışı edecekleri anlamına geliyordu. Askeri bir araçla önce Yüksekova’dan Hakkari’ye, sonra Hakkari’den Van’a götürüldüm.

Yolda askerlerin yüksek sesle çaldıkları milliyetçi şarkıları duyunca bir anda fark ettim ki, Kürdistan dağlarının karanlık yollarında, küçüçük bir pencereden gördüğüm bol yıldızlı gökyüzünün altında  bu araç içindeki ben de PKK için bir hedef haline gelmiştim.

Bir gün gelecek

Ama bir gün gelecek, canlı kalkan grupları gibi sivil inisiyatifler daha da artacak. Umutlu olmaktan vazgeçmediğim için onları Türkiye’de, güçlü adamların çıkarına hizmet eden bir savaşa karşı duran ve gittikçe daha da büyüyen bir hareketin öncüleri olarak görüyorum.

Görüyorsunuz son dönemdeki cenazelerde, bazı asker yakınları düşüncelerini nasıl da haykırıyor. Kendilerini böyle ifade etmeleri, özellikle içinde olduğumuz politik hava düşünüldüğünde bence çok cesurca.

Ben de orada olacağım

Devlete verilen destekte yaşanan bu kırılmalar gittikçe artacak, derinleşecek ve onu paramparça  edecek. O zaman devlet demokratik bir yapıyla yeniden inşa edilecek.

İşte o gün geldiğinde, o canlı kalkan grubundaki insanlar hak ettikleri değeri bulacak. Ve ben de orada olup bunun haberini yapacağım