Rus basınında “Afrin İşgali”: Neyin taktiği, kimin hatası?

İsmet Konak

Türk ordusunun ve ÖSO çetelerinin “tevhid-i mesai” içinde Rusya’dan destek alarak Afrin’e düzenlediği saldırı, Türkiye Kürtlerinin devlete olan güven duygusunu tamamen sarstığı gibi Rusya’nın Kürt toplumu içindeki pozisyonunu da tartışılır hale getirdi. Afrin İşgali’nin arkasındaki katalizörleri anlamak için Rus basınındaki bazı perspektiflere göz atmak gerekir.

Kremlin’in meddahları

Bu bağlamda Komsomolskaya Pravda gazetesinden Edvard Çesnokov’un kaleme aldığı Amerikalılar Suriye’yi bölmek istiyor adlı bir köşe yazısında (Американцы хотят расчленить Сирию: Amerikantsıy hotyat rasçlenit Siriyu ) Türkiye’nin söz konusu saldırısında sivillerin de hayatını kaybettiği vurgulanmaktadır. Aynı yazar, ABD’nin Ortadoğu’daki güçleri “çatıştırma” gayreti içinde olduğunu ifade etmekte ve nerdeyse ABD’yi tüm “kötülüklerin anası” olarak tanımlamaktadır. Çesnokov, dogmatik bir ABD karşıtlığı ve Kremlin’in itinayla aşıladığı “Batı tenafürünün” etkisiyle nesnel bir perspektif sunmaktan uzaktır. Mesela Rusya’nın PYD’ye verdiği sözler, iç siyasette meşruiyetini yitirmiş Tük yönetiminin bu savaşa duyduğu iştiyak, Türk ve Rus oligarklarının perde arkasındaki ekonomik çıkarları analiz edilmemektedir. Özcesi Kremlin’e meddahlık yapma güdüsüyle hazırlanmış ve Afrin’deki “kül yığınını” görmezden gelme niyetiyle tasarlanmış bir makale olarak karşımıza çıkmaktadır.

“Soçi’yi olumsuz etkileyecek”

Kommersant gazetesinde yayımlanan, Maksim Yusin ve Sergey Strokan tarafından hazırlanmış “‘Zeytin Dalı Operasyonu’ Devam Ediyor” (“Олибковую ветвь” протягивают всё дальше: Olibkovuyu vetv protyagivayut vsyo dalşe) adlı diğer makalede ise Afrin’deki saldırı daha ampirik bir zeminde tartışılmaktadır. Türkiye’nin başlattığı operasyonu “blitzkrieg (yıldırım savaşı)” olarak tanımlayan Yusin ve Strokan, Türk yönetiminin ÖSO çetelerini “harpte harcanacak erler (пушечное мясо: puşeçnoye myaso)” statüsünde cepheye sürdüğünü dile getirmektedir. Bahsi geçen makalede ABD’nin de saldırı karşısında ketum kaldığı ve Türk tarafına sadece “kontrol, öz denetim (сдержанность: sderjannost)” çağrısında bulunmakla yetindiği dile getirilmektedir. ABD ile birlikte Rusya’ya karşı da ciddî tenkitler göze çarpmaktadır. Rusya’nın Türkiye ile bazı antlaşmalar yaptığı ve “Suriye Kürdistan’ında” Türk ordusuna “serbestiyet” tanıdığı şeklinde eleştiriler ön plâna çıkmaktadır. Yusin ve Strokan, Türkiye’nin ifa ettiği operasyonun ay sonunda Soçi’de vuku bulacak Suriye Ulusal Diyalog Kongresi için olumsuz sonuçlar doğuracağı tespitinde bulunmaktadır.

“Erdoğan’ın ölümcül hatası”

İncelememiz açısından nazar-ı itibara alınacak makalelerden biri de Rusya merkezli www.kurdistan.ruadlı haber sitesinde yayımlanan “Erdoğan’ın Ölümcül Hatası: Afrin (Афррин–Роковая ошибка Эрдогана)” adlı yazıdır. Anare Baliye Bala tarafından kaleme alınan yazıda Afrin’i ilhak etmenin amacının Suriye Kürdistan’ındaki Kürt ulusal özgürlük hareketini ezmek ve Suriye’nin bir kısmını Türkiye’ye dahil etmek olduğu iddia edilmektedir. Yazar, Afrin’i yeni bir Stalingrad olarak telakki etmekte ve Türkiye’nin başarıya ulaşamayacağını ileri sürmektedir. Yazara göre Türk askeri, hem Kürt hem Arap hem de diğer etnik unsurların nazarında “işgalci” olarak muamele görmektedir. Rusya’nın Türk saldırısını önceden bildiğini, buna mukabil Kürtlere Afrin’in Suriye rejimine bırakılması için telkinlerde bulunduğunu ancak Kürt yönetiminin bu çözüm yoluna riayet etmediğini ifade eden Anare Baliye Bala, şu tespitte bulunmaktadır: “Rus ordusu geri çekilmesine rağmen, Rusya’nın Kürtlere yardımı devam edecektir. Zira Rusya’yı ‘öfkeli Türk sultanı’ şekillendirmemektir. Suriye’nin yüzde 20’si ila 25’ini kontrol eden ve Rusya’ya sadık olan Kürtleri kaybetmek Rus tarafının da işine gelmez.”

Yalan söyleyerek…

Bir sentez yapmak gerekirse Ortadoğu’da Kürt halkı Türkiye, Rusya, ABD ve diğer kolonyalist güçlerin “menhus” vekâlet savaşına kurban gitmektedir. Kendi geleceğini tayin etmek isteyen Kürt toplumunun bu güçlerden bir kısmına gösterdiği “taktiksel” yakınlığı, “emperyalistlerle işbirliği” adı altında yaftalamak ise iyi niyet taşıyan bir yargı değildir. Afrin Savaşı’nın toplumsal barışa bir katkısı olamaz. Eduardo Galeano’nun deyimiyle “Savaşlar yalan söyleyerek satılır.”