Zarrab soruşturması Türkiye'ye uzanacak mı?

ABD'de tutuklanan Reza Zarrab ile ilgili soruşturmanın ilerleyen aşamalarında Türkiye'ye yansıyacağı bekleniyor. Keza, Zarrab'ın bir numaralı şüpheli olduğu 17 Aralık soruşturmasında takipsizlik kararına ilişkin MASAK tarafından hazırlanan 11 Temmuz 2013 tarihli raporda, Zarrab ve şirketlerine övgüler dizilmişti. Adı geçen şirketlerin savcı Pteer Bharara tarafından hazırlanan iddianame yer alması dikkat çekti. İddianamede adı geçen şirketlerden Zarrab'ın yönetim kurul başkanı olduğu Royal Holding A.Ş., Durak Döviz Exchange, Asi Kıymetli Madenler Turizm ve ECB Kuyumculuk İç ve Dış Sanayi Ticaret Limited şirketleri Türkiye'de bulunuyor. 

Öte yandan birçok uzman ve hukukçu, Zarrab hakkında ABD'de başlatılan soruşturmanın ana kalbini 17-25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonlarının oluşturduğu ve soruşturmanın Türkiye'ye uzanacağında hemfikir. 

Savcı ve sanık pazarlığı soruşturmayı Türkiye'ye taşır

ABD ceza hukukunda uzman olan avukat Baran Doğan'a göre, soruşturmanın Türkiye'ye uzamasını sağlayacak en önemli gelişme, ABD hukukunda yer alan "plea bargain"in sağlanması, yani savcı ve sanık arasında bir pazarlığa varılması olacak. Zarrab hakkındaki "kara para aklamak", "İran yaptırımlarını delmek" gibi suçlamaların savcı-sanık arasında suçlamaların düşürülmesine yönelik bir pazarlığa uygun suçlamalar olduğunu belirten Doğan, "Eğer sanık suçunu itiraf edip, suç ortaklarını ortaya koyarsa, savcı yetkileri dahilinde yargılamanın her aşamasında sanığın suçlarını düşürebiliyor. Eğer Zarrab bu pazarlıkta Türkiye'ye dair itiraflarda bulunursa, 17-25 Aralık operasyonunda ismi geçenler soruşturmaya dahil edilebilir" diye konuştu.

Palermo Konvansiyonu devreye girebilir

Doğan, Türkiye'nin 2003 yılında Palermo Konvansiyonu'na imza attığına da dikkat çekti ve ekledi: "Konvansiyonda, kara paranın aklanması, yolsuzluk ve adaletin engellenmesi gibi suçlar var. Bu gibi suçlarda hükümetler, devletler soruşturma yapmak ve yapanlara yardımcı olmak zorunda. Mesela ABD mahkemesi Zarrab'ın mal varlığına el konulmasını istiyorsa, Türkiye bunu yapmak zorunda."

"Yargılama boyunca ortaya çıkacak bulgularla soruşturma Türkiye'ye yansıyacaktır" şeklinde devam eden Doğan, "Türkiye'den her hangi bir bakan veya yetkili bakan da ABD mahkemesinde yargılanabilir. ABD hukukunda buna engel bir düzenleme yok. Yalnız hiçbir ülke vatandaşını iade etmek zorunda değil. ABD'de fiilen yargılama olmaz ama gıyabında yargılama olabilir" dedi.

'ABD, Zarrab'ın suç ortaklarını 'Siz yargılayın' diyecek'

Savcı Bharara tarafından hazırlanan iddianamedeki "… bilinen şahıslar ve bilinmeyen diğer şahıslarla birlikte" ifadesine dikkat çeken Doğan, "'Bilinmeyen şahıslar' dediği için buna 17-25 Aralık operasyonundaki şahıslarda eklenebilir, yargılanabilir. Ancak bunun yerine ABD muhtemelen Türkiye'ye 'siz yargılayın' diyecek, talepte bulunacaktır" dedi. 

'Yargılama ilerledikçe daha büyük suçlar ortaya çıkacak'

İddianamede, bazı suçlar saptanmışsa da çok genel hatlarıyla yazıldığını söyleyen Doğan, "Savcının elinde istihbaratla toplanmış birçok delil vardır. Ancak bunlar ceza hukuk açısından delil olarak kullanılamayacağı için Zarrab'a sorulacaktır. Zarrab da bunları açıklarsa, deliller hukukileşecek. Süreç, Zarrab'ın suç ortaklarını itiraf etmesiyle aydınlanacak. Şu an da biz buz dağının küçük kısmını görüyoruz. Yargılama ilerledikçe daha büyük suçlar ortaya çıkacak" değerlendirmesinde bulundu.